Toelichting op de interventies

Via het Nationaal Programma Onderwijs mag je alle programma’s en trainingen van De Schoolschrijver inzetten om de lees- en schrijfvaardigheid van kinderen op de basisschool te verbeteren. Want onze lesprogramma’s zijn niet alleen bewezen effectief, ze beslaan ook meerdere interventies uit de menukaart van het Nationaal Programma Onderwijs. Hieronder lichten we toe hoe.

Leren van en met medeleerlingen, feedback, samenwerkend leren (B)

De lesprogramma’s van De Schoolschrijver bevatten, naast klassikale onderdelen, werkvormen waarbij de kinderen elkaar in duo’s of groepjes helpen om tot een beter verhaal of gedicht te komen. Daarbij leren ze aan de hand van criteria feedback te geven op elkaars verhalen en op boeken die ze gelezen hebben. Wat is er goed aan, wat ontbreekt er, en wat kan er beter? Zo leren ze van en met elkaar, en leren ze een verhaal beoordelen.

Beheersingsgericht leren (B)

Leerlingen werken in onze programma’s in kleine stukjes toe naar een eindproduct. Zo leren ze stapsgewijs nieuwe criteria voor een goed verhaal herkennen en toepassen. Twee voorbeelden:

• Bij een schrijfopdracht bedenken leerlingen eerst een hoofdpersoon; daarna verzinnen ze een probleem voor de hoofdpersoon, en daarna bedenken ze hoe de hoofdpersoon het oplost. Pas daarna beginnen ze met schrijven.
• In een andere opdracht (Leerlijn Lezen en Schrijven) luisteren leerlingen naar boekfragmenten uit één genre. Na afloop bepaalt ieder kind of het dit soort boeken zelf graag wil lezen, en schrijft dat op. Aan het einde van de serie lessen hebben alle kinderen een persoonlijke leesvoorkeurenkaart om mee te nemen naar de bibliotheek of boekhandel. Daarmee kunnen ze makkelijker zelf een boek uitzoeken.

Schrijfonderwijs (B)

Bij de verlenging van het Nationaal Programma Onderwijs in het voorjaar van 2022 is ook een interventie aan de menukaart toegevoegd: schrijfonderwijs. De lesprogramma’s van De Schoolschrijver voldoen ook aan de volgende criteria:

• Bieden doelgerichte, functionele en aansprekende schrijfopdrachten in een betekenisvolle context en laat de leerlingen oefenen met verschillende tekstgenres
• Integreren schrijfonderwijs met andere taaldomeinen en vakken
• Gebruiken schrijfstrategieën en laten zien hoe deze helpen om tekststructuren te doorgronden; zorgen voor een doorlopende leerlijn (Leerlijn Lezen en Schrijven), door uit te gaan van de kern- en leerdoelen en door de kennis van leerlingen over schrijfstrategieën mee te nemen in alle vakken en bij de overgang van het basis- naar het voortgezet onderwijs;
• Laten leerlingen goede voorbeeldteksten lezen;
• Volgen en evalueren de schrijfvaardigheid regelmatig (Leerlijn Lezen en Schrijven)

Welbevinden vergroten (C)

Iedere schrijfopdracht van De Schoolschrijver geeft leerlingen ruimte om ze het persoonlijke verhaal te laten schrijven dat zij graag willen vertellen. Aan het eind van iedere opdracht is er tijd om een aantal leerlingen hun verhaal voor te laten lezen. Het applaus en de reacties van hun klasgenoten vergroten hun zelfvertrouwen en zelfacceptatie. Ze beseffen dat ze trots mogen zijn op hun verhaal.

Sociaal-emotionele ontwikkeling (C)

In onze lessen komen tientallen kinderboeken en (voor)leesfragmenten voorbij. Die vormen een goede ingang voor klassengesprekken over levensbeschouwelijke onderwerpen, waarbij leerlingen dieper ingaan op de levens en problemen van de personages.

Metacognitie en zelfregulerend leren (D)

In elk blok van de Leerlijn wordt leerlingen na 6 lessen gevraagd te reflecteren en na te gaan wat zij hebben geleerd. In groep 5 tot en met 8 verbinden de leerlingen het geleerde uit les 1 tot en met 4 bovendien aan andere zaakvakken. Ze kunnen bijvoorbeeld naar aanleiding van een verhaalfragment uit een boek (lezen) een onderzoekje doen naar een dier (biologie) en daarover een verhalende tekst maken (schrijven).

Ouderbetrokkenheid (F)

Wij vinden het belangrijk dat ook de ouders zoveel mogelijk betrokken zijn bij de lees- en schrijfontwikkeling van hun kinderen. Daarom bevatten onze lesprogramma’s componenten om hen erbij te betrekken. Zo krijgen ze een lijst met boekentips die ze kunnen meenemen naar de bibliotheek of boekhandel, zodat ze de boeken uit de lessen ook thuis kunnen aanbieden of voorlezen.

De Academie-trainingen: meer deskundigheid voor de leerkracht (B, D)

Met de Academie-trainingen werk je aan deskundigheidsbevordering van leerkrachten en leesconsulenten. Zij leren in korte tijd zelf opdrachten maken volgens onze aanpak, waarin beheersingsgericht leren, samenwerkend leren en zelfregulerend leren aan bod komen. Dit gebeurt op een creatieve manier die uitgaat van de intrinsieke motivatie van de leerling. Cursisten leren in de training ook effectieve feedback geven op de creatieve producten van leerlingen, zodat die worden gemotiveerd om te blijven lezen en te schrijven. Academie-trainingen zijn een vast onderdeel van de Leerlijn Lezen en Schrijven, maar zijn ook los te boeken of in combinatie met een maandprogramma.