Terugbladeren in een boekenschrift is volgens Schoolschrijver Ellen Stoop net alsof je een dagboek leest

Blog • Het idee van Schoolschrijver Ellen Stoop: houd een boekenschrift bij met de ‘Boekenschriftopdracht’. In dit blog vertelt ze waarom dat leuk is voor nu en voor later.

Als je ermee begint, kun je niet meer stoppen
‘Negen van de tien mensen weten precies op te sommen waarheen ze de laatste tien jaar op vakantie zijn geweest. Maar vraag hen welke tien boeken zij het laatst lazen en ze blijven het antwoord schuldig.’ Zo begint het boekje De plezierfactor. Nut en genot van het boekenschrift van Felix Eijgenraam (Aramith Uitgevers, 1990).
Dat ik, een veellezer, hier destijds ook geen antwoord op kon geven, stak me – al moet ik toegeven dat ik mijn vakantiebestemmingen van de laatste tien jaar ook nooit onthoud (en daarom houd ik die nu ook bij). Hoezo wist ik niet meer welke boeken ik de laatste tijd had gelezen?
Nog dezelfde dag, inmiddels ruim dertig jaar geleden, begon ik met een boekenschrift. En als je ermee begint, kun je er niet meer mee stoppen dus houd ik sindsdien bij wat ik lees. Het is heel simpel: je noteert achtereenvolgens de datum dat je het boek uitgelezen hebt (doe dat direct), de titel van het boek, de schrijver, evt. het aantal pagina’s (over dikke boeken doe je langer, dunne boeken tikken lekker aan) en begin met nummer 1, het volgende boek wordt nummer 2 enz. Begin elk boek op een nieuwe regel en elk jaar op een nieuwe pagina, dat is wel zo overzichtelijk. Als je wilt kun je er ook nog bijzetten wat je van het boek vond: één ster of meer?

Net alsof je een dagboek leest
Een van mijn lievelingsboeken las ik op 15/1/2000: Olle, Guus Kuijer, 97 pag., nummer 397. Op 20/1/21, 21 jaar later, las ik Olle weer, nu staat erachter: nummer 1223. Ik herlas het omdat ik het mijn zus cadeau gaf die een zieke hond heeft en omdat ik het boek (over een hond die doodgaat) zo ontzettend mooi vind. Als ik over tien jaar terugblader naar 2021 weet ik direct weer waarom ik Olle toen weer las. Terugbladeren van het boekenschrift is net alsof je in een dagboek leest. Aan de boeken die ik las kan ik zien wanneer ik liefdesverdriet had, wat mijn literaire voorkeuren waren in bepaalde periodes van mijn leven en wanneer ik zo gegrepen werd door een bepaalde schrijver, bijvoorbeeld Elizabeth Strout, dat ik gelijk drie van haar boeken las.

Het is nog niet te laat: begin vandaag!

Zoveel als ik weet van wat ik de laatste dertig jaar las, zo weinig weet ik van mijn leesverleden van vóór het boekenschrift. Dat is een grote blinde vlek in mijn geheugen. Veel boeken die ik las, heb ik in mijn bezit, mijn boekenkasten puilen uit. Vaak staat op de eerste pagina zelfs wanneer ik het boek kocht of kreeg, maar of ik het dan ook direct gelezen heb en wanneer dat was, daarvan heb ik geen idee. Het grootste deel van de boeken die ik heb gelezen – en zeker de vele kinderboeken – leende ik uit de plaatselijke bibliotheek waar ik elke week met stapels wegging. Boeken die werelden voor me openden, waarin ik kon wegdromen, waarom ik kon lachen of huilen, verhalen die ik zo mooi vond dat ik wilde dat de laatste bladzijde nooit zou aanbreken. Van al die prachtige boeken die als kind zo veel indruk op me maakten, die mijn liefde voor taal aanwakkerden en mij waarschijnlijk inspireerden om zelf kinderboeken te gaan schrijven, herinner ik me helaas titel noch auteur. Als ik ergens spijt van heb, is het dat ik niet als kind al een boekenschrift bijhield, want dan had ik al die mooie kinderboeken nu kunnen herlezen.
Daarom mijn tip voor alle leesgrage basisschoolleerlingen – en voor ouders, leesconsulenten en leerkrachten is het ook nog niet te laat: begin vandaag met een boekenschrift! Zodat je later niet, net als ik, spijt krijgt dat je er niet veel eerder mee begonnen bent.

Schrijfopdracht Boekenschriftopdracht van Ellen Stoop, 15 min, groep 5 t/m 8
Het idee van Ellen Stoop: houd vanaf nu een boekenschrift bij. Leuk voor nu, leuk voor later.

Benieuwd naar meer schrijfopdrachten? Ga naar 19 gratis lees- en schrijfopdrachten voor meer lees- en schrijfplezier thuis én in de klas